به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «موج‌رسا»؛ واقعه غدیرخم به‌عنوان یکی از مهم‌ترین و حساس‌ترین حوادث تاریخ اسلام نه‌تنها در تعیین جانشین پیامبر اکرم (ص) بلکه در شکل‌دهی به نظام سیاسی و اجتماعی اسلام نیز نقشی کلیدی دارد.
بیشتر بخوانید
در این روز پیامبر (ص) به صراحت به ولایت و امامت امام علی (ع) اشاره کرد و بدین ترتیب قاعده‌ای اساسی را برای رهبری جامعه اسلامی بنا نهاد. این قاعده علاوه بر اینکه به تثبیت رهبری دینی کمک کرد، بلکه به مسلمانان این امکان را داد که پس از رحلت پیامبر (ص) بدون سردرگمی و تزلزل مسیر خود را ادامه دهند.
کفار و دشمنان اسلام همواره امید داشتند که با وفات پیامبر (ص) دین اسلام از بین خواهد رفت. آن‌ها تصور می‌کردند که دین اسلام تنها به شخص پیامبر وابسته است و با رحلت وی، یاد و نامش نیز از دل‌ها محو خواهد شد. اما خداوند متعال در واقعه غدیر با تعیین امام علی (ع) به‌عنوان جانشین پیامبر (ص) نشان داد که دین اسلام فراتر از یک پدیده شخصی است و باید به‌عنوان یک قاعده و اصل پایدار در جامعه اسلامی ادامه یابد.
ولایت‌فقیه به‌عنوان تداوم این اصل در عصر غیبت امام معصوم (ع) به‌وجود آمده است. در غیبت امام معصوم ضرورت رهبری در جامعه اسلامی احساس می‌شود و این وظیفه برعهده فقیه جامع‌الشرایط قرار می‌گیرد. ولایت‌فقیه به‌عنوان یک نهاد قانونی و مشروع به حفظ اصول دین کمک می‌کند و موجب می‌شود تا قوانین اسلامی در جامعه به‌درستی پیاده‌سازی شوند.
در واقع ولایت‌فقیه یک نظام مدیریتی است که براساس آموزه‌های اسلامی و با توجه به نیازهای زمانه شکل گرفته است. فقیه باید دارای ویژگی‌هایی چون عدالت، تدبیر، آگاهی از زمان و شرایط اجتماعی باشد تا بتواند احکام اسلامی را به‌درستی اجرا کند. در غیبت امام معصوم (ع) ولی‌فقیه به‌عنوان نماینده وی عمل می‌کند و مسئولیت حفظ دین و اجرای احکام الهی را برعهده دارد.
یکی از نکات کلیدی در این زمینه این است که بدون وجود حاکم اسلامی آشنا به قوانین دین نمی‌توان انتظار داشت که احکام الهی در جامعه پیاده شود. قوانین اجتماعی اسلام مانند ممنوعیت ربا، اجرای حدود الهی، جمع‌آوری خمس و زکات و حتی دفاع از کیان اسلامی در برابر دشمنان همگی نیازمند رهبری آگاه و متعهد هستند.
در حقیقت واقعه غدیر یک نقطه عطف در تاریخ اسلام بوده که نشان‌دهنده ضرورت وجود رهبری دینی در جامعه اسلامی است. این رهبری باید براساس اصول اسلامی بنا شده و با توجه به شرایط زمان، نیازها و چالش‌های موجود به پیش برود.
با توجه به اهمیت ولایت‌فقیه باید یادآور شد که این نهاد تنها یک مقام سیاسی نیست بلکه یک مسئولیت الهی است. ولی‌فقیه باید همواره در راستای تحقق اهداف عالی دین اسلام تلاش کند و از هر گونه انحراف یا فساد جلوگیری نماید. همچنین باید با ایجاد وحدت میان مسلمانان و تقویت روحیه همکاری و همبستگی جامعه اسلامی را به سوی پیشرفت هدایت کند.
واقعه غدیر و مفهوم ولایت‌فقیه دو عنصر جدایی‌ناپذیر هستند که به حفظ دین اسلام کمک می‌کنند و موجب شکل‌گیری یک نظام سیاسی سالم و کارآمد در جامعه اسلامی می‌شوند. این نظام باید بر پایه اصول دینی و با هدف تحقق عدالت اجتماعی و حفظ کرامت انسانی بنا شود.
بنابراین امروز بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم تا مفهوم ولایت‌فقیه را درک کنیم و براساس آن عمل کنیم. با پیروی از رهنمودهای ولی‌فقیه می‌توانیم از خاموش شدن نور دین جلوگیری کنیم و از کفران نعمت‌های الهی پرهیز نماییم. ولایت‌فقیه یک نعمت بزرگ است و مسئولیتی سنگین بر دوش ماست که باید با همت و اراده‌ای قوی آن را پاس بداریم.
نقش ولایت‌فقیه در ایجاد ثبات اجتماعی و سیاسی در جوامع اسلامی غیرقابل انکار است. با توجه به چالش‌های روزافزون جهانی و تحولات سریع در عرصه‌های مختلف، وجود رهبری آگاه و متعهد می‌تواند ضامن بقای نظام اسلامی و تحقق آرمان‌های بلند آن باشد. لذا ضروری است که همه مسلمانان با فهم عمیق‌تری از اصول ولایت‌فقیه در راستای تقویت این نهاد مقدس گام بردارند و با همکاری یکدیگر آینده‌ای روشن برای نسل‌های آینده بسازند.
نویسنده: نبی‌الله پاک‌منش، استاد دانشگاه
انتهای خبر/